احمد مجتهدی تهرانی
| استاد اخلاق | |
|
| |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۹ مهر ۱۳۰۲ش |
| تاریخ وفات | ۲۳ دی ۱۳۸۶ش |
| محل دفن | مدرسه علمیه مجتهدی |
| شهر وفات | تهران |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | سید محمدرضا گلپایگانی • سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی • امام خمینی • سید احمد خوانساری • آیت‌الله بروجردی |
| شاگردان | سید محسن خرازی • رضا استادی |
| محل تحصیل | قم • تهران |
| تألیفات | رساله‌ای در محرم و نامحرم • رساله در گناهان کبیره • تقریرات فقه آیت‌الله بروجردی |
احمد مجتهدی تهرانی (۱۳۰۲-۱۳۸۶ش) از عالمان شیعه و استادان اخلاق در تهران و بنیانگذار مدرسه علمیه مجتهدی. او پس از گذراندن سطوح عالی حوزوی در قم، به تهران رفت و در مسجد سید عزیزالله به تبلیغ و تدریس مشغول شد. مجتهدی تهرانی پس از فوت محمدحسین زاهد از عارفان تهران، به مسجد حاج ملاجعفر رفت و مدرسه علمیه‌ای در آنجا تأسیس کرد. وی به زهد، اخلاص و مردم‌داری مشهور بود. تألیفاتی از مجتهدی تهرانی به جا مانده و آثار متعددی هم از سخنان و مواعظ اخلاقیِ او گردآوری و منتشر شده است.
زندگی‌نامه
احمد مجتهدی تهرانی در ۹ مهر ۱۳۰۲ش (۲ رجب ۱۳۴۳ق) در تهران به‌دنیا آمد. پدرش محمدباقر از بازاریان و جدش میرزا احمد از بازرگانان دوره خود بود و دیگر اجدادش هم در کسوت روحانیت بودند. او در سال ۱۳۶۷ق ازدواج کرد.
وفات
مجتهدی تهرانی در ۲۳ دی ۱۳۸۶ش (۴ محرم ۱۴۲۹ق) در تهران درگذشت و پس از تشییع و اقامه نماز به‌امامت محمدرضا مهدوی کنی، در مدرسه علمیه‌اش به خاک سپرده شد.
شروع طلبگی
احمد مجتهدی در سال ۱۳۶۲ق وارد حوزه علمیه قم شد. ورود وی به حوزه علمیه، با وجود مخالفت پدرش صورت گرفت. مجتهدی دروس مقدمات و سطح را نزد شیخ علی‌اکبر برهان، محمدجواد خندق‌آبادی، سید مرتضی علوی فریدونی، شیخ عبدالرزاق اصفهانی، محمد صدوقی و سید محمدصادق طباطبایی خواند و در دروس خارج فقه و اصول فقه گلپایگانی، تنکابنی، مرعشی نجفی، امام خمینی، بروجردی و خوانساری حاضر شد.
مجتهدی همچنین در درس اخلاق امام خمینی حاضر می‌شد که عصرهای جمعه در مدرسه فیضیه قم برپا می‌شد. وی از درس اخلاق سید حسین فاطمی قمی نیز استفاده کرد و مهمترین استاد اخلاق او پس از حضور در حوزه علمیه تهران شیخ محمدحسین زاهد بود.
بازگشت به تهران
مجتهدی تهرانی در سال ۱۳۷۰ق به تهران بازگشت و در مسجد سید عزیزالله که مسجد سید احمد خوانساری بود، به تحصیل و تدریس پرداخت. وی صبح‌ها در مسجد سید عزیزالله، فقه و ادبیات تدریس می‌کرد و عصرها برای افرادی که روزها شاغل بودند، دروس حوزوی مانند مطول، سیوطی، منطق و مغنی درس می‌داد.
مجتهدی شب‌ها در مسجد امین‌الدوله پس از نماز شیخ محمدحسین زاهد به منبر می‌رفت و تفسیر قرآن می‌گفت. مبنای تفسیر او کتاب تفسیر البرهان بود.
ویژگی‌ها و روش تربیتی
گفته شده است که مجتهدی تهرانی در زندگی مشی زاهدانه‌ای داشت و مردم‌داری، اساسِ زندگی اجتماعی‌اش بوده است. تأکید بر اقامه نماز اول وقت، اقامه نماز شب، حساسیت در استفاده از بیت‌المال، نظم، ساده‌زیستی، اخلاص، دلسوزی و اراده قوی از جمله ویژگی‌های اخلاقی و تربیتی او بیان شده است.
تأسیس حوزه علمیه
شیخ احمد مجتهدی با گذشت سه سال از فوت محمدحسین زاهد همچنان در مسجد سید عزیزالله به تدریس و تبلیغ امور دینی مشغول بود تا آنکه در سال ۱۳۷۵ق با درخواست علما و مردم، حوزه درسی خود را به مسجد حاج ملاجعفر منتقل کرد و در آنجا اقامه نماز جماعت و تدریس را ادامه داد. او پس از انتقال به مسجد حاج ملاجعفر با کمک تجار و مردم که معتقد بودند او برای ادامه راهِ شیخ محمدحسین زاهد بر دیگران ارجحیت دارد، توانست حوزه علمیه خود را در آنجا تأسیس کند. سید محسن خرازی، رضا استادی، علی‌اکبر ناطق نوری، شیخ محسن کازرونی و محمدعلی جاودان از جمله شاگردان او معرفی شده‌اند.
آثار نوشتاری
مجتهدی تهرانی به علت مشاغل دینی و اجتماعی کمتر به تألیف پرداخت و بیشتر به تبلیغ و تربیت جوانان و طلاب مشغول بود. رساله محرم و نامحرم، رساله در احکام غیبت، رساله در گناهان کبیره، تقریرات فقه (صلاة و قضاء) سید حسین طباطبایی بروجردی و کتاب ارث از جمله تألیفات او است.
آثار جمع‌آوری‌شده
کتاب‌ها و آثاری از سخنان و گفتارهای مجتهدی تهرانی در مجموعه‌های مختلف تهیه و منتشر شده است:
- کتاب «مجموعه کلاس اخلاق: مجموعه گفتارهای اخلاقی از عالم ربانی حضرت آیت‌الله مجتهدی تهرانی» به‌همت محمدحسین فرمانی در سال ۱۳۹۸ش گردآوری شد و در نشر کتابستان معرفت منتشر گردید.
- کتاب «حاج آقا مجتهدی: در احوالات مرحوم آیت‌الله حاج شیخ احمد مجتهدی» اثری از مؤسسه ایمان ماندگار است که به زندگی این عالم شیعه از تولد تا وفات و سابقه تاریخی مدرسه علمیه‌اش می‌پردازد.
- مجموعه‌ای در سه جلد از سخنان و مواعظ شیخ احمد مجتهدی با عنوان‌های «آداب الطلاب»، «آفات الطلاب» و «احادیث الطلاب»، به‌وسیله شاکر برخوردار فرید جمع‌آوری و تنظیم گردیده است. آداب و رسوم مطرح‌شده در این کتاب، از حالت دستورات خشک و رسمی خارج بوده و در قالب حکایات شیرین و با زبانی ساده و بدون به‌کار بردن کلمات مشکل و سخت آورده شده است.
- «در محضر مجتهدی» کتابی است که سید محمدحسین محمودی گلپایگانی در آن مباحث و نکات اخلاقی‌ای را آورده که در کلاس درس مجتهدی تهرانی گفته شده است. این کتاب دو جلد است.
- «احسن الحدیث» حاوی ۲۱۰ شرح و تفسیر از احادیث اخلاقی و عرفانی از مواعظ و کلام مجتهدی تهرانی که سید عباس اسلامی و اعظم قاسمی آن را گردآوری و ترجمه کرده‌اند.
- «بدیع الحکمة یا لطایف حکیمانه» شامل ۲۶۰ حکایت حکمت‌آموز با موضوع اخلاقی و عرفانی است و سید عباس اسلامی و اعظم قاسمی آن را گردآوری و ترجمه کرده‌اند.
پانویس
- ↑ ، سایت مدیریت حوزه علمیه استان تهران.
- ↑ «درگذشت آیت‌الله مجتهدی تهرانی»، مجله اطلاعات حکمت و معرفت، ص۹۶.
- ↑ ، سایت مدیریت حوزه علمیه استان تهران.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۷.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۷.
- ↑ ، سایت مدیریت حوزه علمیه استان تهران.
- ↑ ، سایت مدیریت حوزه علمیه استان تهران.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۷.
- ↑ ، سایت مدیریت حوزه علمیه استان تهران.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۸.
- ↑ «درگذشت آیت‌الله مجتهدی تهرانی»، مجله اطلاعات حکمت و معرفت، ص۹۶.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۸.
- ↑ «درگذشت آیت‌الله مجتهدی تهرانی»، مجله اطلاعات حکمت و معرفت، ص۹۶.
- ↑ ، خبرگزاری رسا.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۸.
- ↑ ، سایت مدیریت حوزه علمیه استان تهران.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۸.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۸.
- ↑ انصاری، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، ص۶۸؛ ، سایت مدیریت حوزه علمیه استان تهران.
- ↑ ، سایت پاتوق کتاب فردا.
- ↑ ، خبرگزاری ایبنا.
- ↑ ، سایت مذهب‌بوک.
- ↑ ، سایت پاتوق کتاب فردا.
- ↑ ، سایت مذهب‌بوک.
- ↑ ، سایت مذهب‌بوک.
منابع
- «آداب، آفات و احادیث الطلاب»، سایت مذهب‌بوک، تاریخ بازدید: ۲۵ دی ۱۴۰۰ش.
- «احسن الحدیث»، سایت مذهب‌بوک، تاریخ بازدید: ۲۵ دی ۱۴۰۰ش.
- انصاری، ناصرالدین، «رحلت آیةالله مجتهدی تهرانی»، درسهایی از مکتب اسلام، اسفند ۱۳۸۶، سال ۴۷ - شماره ۱۲.
- «بدیع الحکمة یا لطایف حکیمانه»، سایت مذهب‌بوک، تاریخ بازدید: ۲۵ دی ۱۴۰۰ش.
- «در محضر مجتهدی»، سایت پاتوق کتاب فردا، تاریخ بازدید: ۲۵ دی ۱۴۰۰ش.
- «درگذشت آیت‌الله مجتهدی تهرانی»، اطلاعات حکمت و معرفت، دی ۱۳۸۶، سال دوم، ش۱۰.
- «روش‌های مدیریتی و تربیتی مرحوم آیت‌الله تهرانی باید در حوزه‌های علمیه رایج شود»، خبرگزاری رسا، تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۳۸۸ش.
- «زندگی‌نامه مرحوم آیت‌الله احمد مجتهدی تهرانی»، سایت مدیریت حوزه علمیه استان تهران، تاریخ بازدید: ۲۵ دی ۱۴۰۰ش.
- «کلاس اخلاق»، سایت پاتوق کتاب فردا، تاریخ بازدید: ۲۵ دی ۱۴۰۰ش.
- «معرفی و بررسی کتاب "حاج آقا مجتهدی"»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ انتشار: ۱۲ شهریور ۱۳۹۸ش.